พระราชบัญญัติการอาชีวศึกษา พ.ศ. 2551 มาตรา 13 กำหนดให้ "สถานศึกษาอาชีวศึกษาสามารถรวมกันเป็นสถาบันได้ การรวมสถานศึกษาอาชีวศึกษาเพื่อจัดตั้งเป็นสถาบันการอาชีวศึกษาให้กระทำได้โดยคำแนะนำของคณะกรรมการการอาชีวศึกษา และคำนึงถึงการประสานความร่วมมือให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการใช้ทรัพยากรร่วมกัน ทั้งนี้ให้เป็นไปตามที่กำหนดในกฎกระทรวง..."

คณะกรรมการการอาชีวศึกษา (กอศ.) จึงได้มีประกาศคณะกรรมการการอาชีวศึกษา เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์การรวมและการแยกสถานศึกษาเพื่อจัดตั้งเป็นสถาบันการอาชีวศึกษา พ.ศ. 2554 ลงวันที่ 9 มีนาคม 2554 ตามมาตรา 13

โดยมีหลักการสำคัญ 5 ประการ ดังนี้

  1. ความเป็นเลิศในการจัดการอาชีวศึกษาและการฝึกอบรมวิชาชีพ โดยมีกระบวนการผลิตและพัฒนากำลังคน เพื่อเพิ่มผลผลิตและส่งเสริมการพัฒนาเศรษฐกิจและเทคโนโลยีของประเทศให้ได้ระดับมาตรฐานสากล
  2. การกระจายอำนาจไปสู่ระดับปฏิบัติ เพื่อให้การจัดการอาชีวศึกษาและการฝึกอบรมวิชาชีพในทุกระดับ มีคุณภาพและประสิทธิภาพเกิดผลสำเร็จแก่ประชาชน โดยเฉพาะนักเรียนและนักศึกษา
  3. ตอบสนองความต้องการการผลิตและการพัฒนากำลังคนด้านวิชาชีพ ระดับฝีมือ ระดับเทคนิค ระดับเทคโนโลยี และภูมิปัญญาท้องถิ่น รวมทั้งเป็นการยกระดับการศึกษาวิชาชีพให้สูงขึ้น เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดแรงงาน
  4. การประสานความร่วมมือให้เกิดประโยชน์สูงสุดในการใช้ทรัพยากรและเทคโนโลยีชั้นสูง จากภาคส่วนต่าง ๆ ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชนและชุมชน ในการพัฒนาศักยภาพของการจัดการอาชีวศึกษา
  5. การประกันคุณภาพและการกำกับมาตรฐาน ตามมาตรฐานวิชาชีพในระดับสากล

จากประกาศคณะกรรมการการอาชีวศึกษาดังกล่าว สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษาจึงได้ทำการประเมินสถานศึกษาอาชีวศึกษาเพื่อเข้าร่วมจัดตั้งเป็นสถาบันการอาชีวศึกษา และเสนอร่างกฎกระทรวงการรวมสถานศึกษาอาชีวศึกษาเพื่อจัดตั้งเป็นสถาบันการอาชีวศึกษา พ.ศ. 2555 19 สถาบัน ผ่านคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 15 มกราคม 2555 และประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2555

สำหรับ กรุงเทพมหานคร มีสถานศึกษาจำนวน 13 วิทยาลัย เข้าร่วมจัดตั้งเป็นสถาบันการอาชีวศึกษา ใช้ชื่อว่า สถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร ซึ่งต่อมาสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ได้มีคำสั่งที่ 1333/2555 ลงวันที่ 19 กรกฎาคม 2555 แต่งตั้งให้นางสาวชมพูนุช บัวบังศร ผู้อำนวยการวิทยาลัยพณิชยการเชตุพน ทำหน้าที่ผู้อำนวยการสถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานครและให้จัดตั้งสำนักงานสถาบันชั่วคราว ณ วิทยาลัยพณิชยการเชตุพน เขตราษฎร์บูรณะ กรุงเทพมหานคร ต่อมาได้มีประกาศสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา เมื่อวันที่ 30 เมษายน 2558 เรื่อง ที่ตั้งสำนักงานสถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร สถานที่ตั้งวิทยาลัยเทคนิคราชสิทธาราม เลขที่ 19 ซอยเอกชัย 116 ถนนเอกชัย แขวงบางบอน เขตบางบอน กรุงเทพมหานคร รหัสไปรษณีย์ 10150 และคำสั่งกระทรวงศึกษาธิการ ที่ สอศ. 1028/2558 แต่งตั้ง นางสาวชมพูนุช บัวบังศร ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม 2558

สถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร จึงมีสถานศึกษาในสังกัดจำนวน 13 สถานศึกษา ประกอบด้วย

  1. วิทยาลัยเทคนิคมีนบุรี ที่ตั้ง 57 ถนนสีหบุรานุกิจ เขตมีนบุรี กรุงเทพ 10510
  2. วิทยาลัยเทคนิคกาญจนาภิเษกมหานคร ที่ตั้ง 73 หมู่ 18 ถนนคุ้มเกล้า แขวงแสนแสบ เขตมีนบุรี กรุงเทพมหานคร 10510
  3. วิทยาลัยเทคนิคดอนเมือง ที่ตั้ง 425 ถนนสรงประภา แขวงดอนเมือง เขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร 10210
  4. วิทยาลัยเทคนิคดุสิต ที่ตั้ง 76 ซอยระนอง 2 เขตดุสิต กรุงเทพ 10300
  5. วิทยาลัยเทคนิคราชสิทธาราม ที่ตั้ง 19 ซ.เอกชัย 116 ถ.เอกชัย แขวงบางบอน เขตบางบอน กรุงเทพมหานคร 10150
  6. วิทยาลัยอาชีวศึกษาเสาวภา 331 ถนนบ้านหม้อ แขวง วังบูรพาภิรมย์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร 10200
  7. วิทยาลัยอาชีวศึกษาธนบุรี 182 ถนนจรัญสนิทวงศ์ 13 แขวงวัดท่าพระ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร 10600
  8. วิทยาลัยพณิชยการอินทราชัย 467 ซอย รามคำแหง 39 เขตวังทองหลาง, กรุงเทพ 10310
  9. วิทยาลัยพณิชยการบางนา 22 ถนนบางนา-ตราด 1 เขตบางนา กรุงเทพมหานคร 10260
  10. วิทยาลัยพณิชยการเชตุพน 126 ถนนประชาอุทิศ เขตราษฎร์บูรณะ กรุงเทพ 10150
  11. วิทยาลัยพณิชยการธนบุรี 939 ซอยจรัญสนิทวงศ์ 13 เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพ 10600
  12. กาญจนาภิเษกวิทยาลัย ช่างทองหลวง ในพระบรมมหาราชวังพระราชวัง พระนคร กรุงเทพฯ 10200, วิทยาเขตศาลายา 299/1 หมู่ 5 ต.ศาลายา อ.พุทธมณฑล จ.นครปฐม 73170
  13. วิทยาลัยการอาชีพกาญจนาภิเษกหนองจอก 66 หมู่ 8 ถนนรวมพัฒนาซอย 6 แขวง ลำผักชี เขตหนองจอก กรุงเทพฯ 10530

สถาบันการอาชีวศึกษากรุงเทพมหานคร มีฐานะเป็นนิติบุคคลและเป็นส่วนราชการในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา มีการบริหารจัดการตามโครงสร้างการบริหารสถาบัน ประกอบด้วย สภาสถาบัน ผู้อำนวยการสถาบัน รองผู้อำนวยการสถาบัน สำนักงานผู้อำนวยการสถาบัน สำนักพัฒนายุทธศาสตร์และความร่วมมืออาชีวศึกษา สำนักพัฒนากิจการนักศึกษาและกิจการพิเศษ อาชีวศึกษาบัณฑิต ศูนย์วิจัยและพัฒนาอาชีวศึกษา มีนายกสภาสถาบันคนแรก ชื่อ ศาสตราจารย์นายแพทย์ประสิทธิ์ วัฒนาภา ดำรงตำแหน่ง ประมาณ 2 ปี ได้ลาออกเพื่อไปเข้ารับการสรรหาเป็นคณบดีแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล เมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม 2558 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้แต่งต้งให้ รศ.ดร.จีรเดช อู่สวัสดิ์ เป็นนายกสภาคนที่ 2 ดำรงตำแหน่งตั้งแต่วันที่ 12 พฤษภาคม 2558 ถึง 21 ธันวาคม 2564 และดร.ศิริพรรณ ชุมนุม เป็นนายกสภาคนที่ 3 ดำรงตำแหน่งตั้งแต่วันที่ 22 ธันวาคม 2564 จนถึงปัจจุบัน